“Naast wetenschappelijke principes moet ook menselijkheid centraal staan in behandeling van geïnterneerden in psychiatrische instellingen”

sp.a-parlementsleden Bert Anciaux en Karin Jiroflée reageren verbolgen op de getuigenissen van vrouwelijke geïnterneerden uit de psychiatrische instelling Sint-Jan-Baptist in Zelzate. Ze vinden dat mededogen en menselijkheid onder de mat geveegd worden wanneer verantwoordelijken beginnen te schermen met ‘behandelingsmethoden gebaseerd op wetenschappelijke principes’. Die ‘principes’ komen volgens getuigen vandaag in de media neer op het fixeren door vastbinden van mensen, door patiënten buitenissig veel naar een isoleercel te sturen en door hun persoonlijke brieven te openen. Beide parlementsleden staan erop dat federaal minister De Block meer doet dan alleen maar ‘een onderzoek’. De wetgeving inzake geïnterneerden moet ook voor verblijf in psychiatrische instellingen bij getimmerd worden zodat de menselijkheid in de behandeling even belangrijk wordt als de ‘vermeende’ wetenschappelijkheid. Ongeacht de misdaden die gepleegd werden: het blijven vrouwen met rechten, in de eerste plaats inzake de behandeling van hun psychische ziekte.

 

De psychiatrische afdeling voor geïnterneerde vrouwen in Zelzate ligt zwaar onder vuur. Verschillende anonieme bronnen trekken aan de alarmbel over het gevoerde beleid in de psychiatrische instelling Levanta. Voor kleinigheden worden vrouwen afgezonderd, in de isoleercel geplaatst en zelfs gefixeerd. “De situatie in Levanta is erg zorgwekkend. Minister van Volksgezondheid De Block moet snel ingrijpen en een onderzoek starten”, zeggen Anciaux en Jiroflée. “Maar we hoeven de resultaten van dat onderzoek niet af te wachten om in actie te schieten.”

 

De eerste klachten van patiënten op de psychiatrische afdeling in Zelzate bij de Vlaamse Zorginspectie dateren al van 2016. Toen al kloeg een patiënte over een “onmenselijke behandeling.” Anciaux en Jiroflée: “Het gaat hier duidelijk om ernstige schendingen die al geruime tijd bezig zijn. De eerste vraag moet zijn waarom dit Vlaams inspectierapport uit 2016 blijkbaar niet tot de nodige maatregelen heeft geleid op Vlaams en federaal niveau”. “De federale minister De Block moet inderdaad zoals ze aankondigt een grondig onderzoek stellen. Maar er is meer nodig. Er ontbreken duidelijke richtlijnen die  een menswaardige aanpak garanderen voor geïnterneerden in psychiatrische instellingen. Vandaag is er een lacune in de wetgeving, zo ontbreekt er een Koninklijk Besluit, en dat moet de federale minister van volksgezondheid uitvaardigen.”

Beide parlementsleden dringen er via parlementaire vragen bij minister De Block dan ook met spoed op aan om dat KB op te maken zodat, net als voor gedetineerden of geïnterneerden die in een gewone gevangenis verblijven, er een basiswet komt voor geïnterneerden in een psychiatrische centrum. Bovendien draagt de wet patiëntenrechten uitdrukkelijk op aan de regering om bij KB zo’n regeling voor geïnterneerden uit te werken. De onmenselijke toestanden in Zelzate met het vastbinden van mensen en het schenden van hun privacy door het openen van persoonlijke brieven van betrokkenen kunnen in elk geval niet door de beugel. Dat de vrouwelijke patiënten uit Zelzate ook niet anoniem toegang krijgen tot een ombudsdienst om hun behandeling aan te kaarten is ook niet meer van deze tijd.  De uitleg die door de verantwoordelijken van Levanta wordt gegeven in verband met de ‘noodzakelijke repressieve behandeling die gestoeld is op wetenschappelijke principes om de veiligheid te garanderen’ vindt bij Jiroflée geen genade: “het gaat hier om zieke mensen waarbij mededogen en menselijkheid even belangrijk zijn als de zogenaamde wetenschappelijke principes waarmee geschermd wordt.”